GEZİ YAZISI VE ÖZELLİKLERİ

GEZİ YAZISI

          Gezilip görülen yerlerin ilgi çekici özelliklerini anlatan yazılara gezi yazısı denir.

          Eskiden “seyahatname” terimiyle karşıladığımız gezi yazısı, sıradan gözlemleri değil, insanlar için ilginç sayılabilecek ayrıntıları konu edinir.Bu yüzden gezi yazarı çok dikkatli gözlemler yapmak zorundadır.

Gezi Yazılarının Özellikleri:

-Yazar kişisel duygu ve düşüncelerini ön plana çıkarmaz.Gördüklerini çoğu kez “fotoğrafçı gerçekçilik” anlayışıyla verir.Zaman zaman kendi yorumunu  da katar.

-Gezi yazıları toplumların yaşayış, gelenek, ve görenekleri hakkında fikir verir.Bu nedenle de tarih, toplumbilimi, coğrafya, folklor gibi bilimlere kaynaklık eder. (Sözgelimi Evliya Çelebi’nin “Seyahatname”si,Osmanlı tarihi araştırmacıları için temel bir kaynaktır.)

-Gezi yazılarında  birden çok anlatım biçiminden (açıklayıcı, öyküleyici, betimleyici…) yararlanılır.Gezi yazıları, mektup, günlük biçiminde de oluşturulabilir.

-Yalın ve anlaşılır bir dil, gezi yazılarının temel özelliklerindendir.

-Gezi yazıları daha çok gazetelerde yayımlanır,bir kitap biçimine de dönüştürülebilir.

Gezi Türünün Önemli Eserleri:

Seyehatnama (Evliya Çelebi)

Paris Sefaretnamesi (Yirmi Sekiz Çe

Avrupa’da Bir Cevelan (Ahmet Mithat)

Hac Yolunda (Cenap Şehabettin)

Frankfurt Seyahatnamesi (Ahmet Haşim)

Tuna Kıyılar, Hind, Bizim Akdeniz (Falih Rıfkı Atay)

Anadolu Notları (R.Nuri Güntekin)

Mavi Anadolu (Azra Erhat)

Hiroşimalar Olmasın (Oktay Akbal)

Üsküp’ten Kosova’ya (Y.Bülent Bakiler)